Moti ekstrem i kushtoi BE 43 mld euro në 2024, dëmet mund të trefishohen deri në 2029
Humbjet ekonomike nga vala e nxehtësisë, përmbytjet dhe thatësira
Një verë e shoqëruar me valë të forta të të nxehtit, përmbytje dhe thatësira shkaktoi humbje prej të paktën 43 miliardë eurosh në ekonominë e Bashkimit Evropian, sipas një analize të re. Kjo shifër përfaqëson rreth 0.26% të prodhimit ekonomik total të BE-së për vitin 2024, ndërsa parashikimet tregojnë se dëmet ekonomike mund të arrijnë në 126 miliardë euro deri në vitin 2029, nëse fenomenet ekstreme vazhdojnë me të njëjtin intensitet.
Vendet më të goditura
Studimi, i realizuar nga ekonomistë të Universitetit të Mannheimit dhe Bankës Qendrore Evropiane, identifikoi si më të goditurat:
Qipro, Greqia, Malta dhe Bullgaria, me humbje mbi 1% të vlerës së shtuar bruto (GVA) për vitin 2024.
Italia, Spanja dhe Portugalia, të cilat gjithashtu u prekën ndjeshëm nga moti ekstrem.
Ekspertët theksojnë se analiza është “konservatore”, pasi nuk përfshin dëmet nga zjarret rekord në Evropën Jugore muajin e kaluar dhe as ndikimet e kombinuara kur disa fenomene ndodhin paralelisht në rajone të ndryshme.
Pasojat e fshehura ekonomike
Sehrish Usman, ekonomiste në Universitetin e Mannheimit dhe autore kryesore e studimit, tha se:
“Kostot e vërteta të motit ekstrem dalin në pah ngadalë, sepse ndikimi i tyre shtrihet përtej dëmeve të menjëhershme.”
Përllogaritjet u bazuan në marrëdhënie historike mes kushteve të motit dhe prodhimit ekonomik, duke marrë parasysh edhe efektet indirekte si: kufizimi i orëve të punës në ndërtim gjatë valëve të të nxehtit; ndërprerjet e transportit për shkak të përmbytjeve.
Sipas Stéphane Hallegatte, kryeekonomist i klimës në Bankën Botërore:
“Ndikimet ekonomike më të gjera të motit ekstrem zgjasin më shumë dhe janë më të mëdha sesa efektet e drejtpërdrejta që zakonisht maten.”
Ai paralajmëroi se përdorimi i indikatorëve të papërsosur për të identifikuar motin ekstrem shpesh çon në nënvlerësim të kostove reale, veçanërisht kur ndikimi bie mbi komunitete të varfra që nuk pasqyrohen plotësisht në statistika.
Ndërprerja e zinxhirëve të furnizimit
Një tjetër efekt i theksuar është dëmtimi i zinxhirëve të furnizimit. Gert Bijnens, ekonomist në Bankën Kombëtare të Belgjikës, kujtoi se pas përmbytjeve në Belgjikë në vitin 2021, edhe kompani të vendosura larg zonave të prekura pësuan humbje të mëdha për shkak të ndërprerjes së furnizimeve.
“Moti ekstrem tashmë po lë një gjurmë të konsiderueshme ekonomike në Evropë – dhe në shumë raste, ndikimi indirekt është po aq i dëmshëm sa shkatërrimi i drejtpërdrejtë,” thuhet në përfundimet e studimit. /Ballkan Web
